Nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ sinh năm 1932, tại Quy Nhơn – Bình Định. Sự nghiệp của ông với hơn 6 thập kỷ sáng tác, danh tiếng của ông trở nên quen thuộc với khán giả yêu âm nhạc qua các bài hát như: Thương Quá Việt Nam, Đường Về Hai Thôn, Chuyến Tàu Về Quê Ngoại, Bến Duyên Lành, Bông Hồng Cài Áo…và hàng trăm ca khúc khác. Ông sinh ra trong một gia đình có truyền thống văn nghệ, ở xứ sở của rừng dừa, nơi mà ông đã nhắc đến trong nhạc phẩm “Những ngày xưa thân ái”. Phạm Thế Mỹ đã được những người anh của mình dìu dắt để phát triển tài năng âm nhạc.
Từ năm 1947 đến năm 1949, ông học và hoạt động văn nghệ trong trường Thiếu sinh quân ở Liên khu 5. Ông đã có năng khiếu thổi sáo từ nhỏ, nhưng cha ông không ủng hộ đam mê đó và cha đã khuyên ông nên chơi guitar. Phạm Thế Mỹ bắt đầu sáng tác nhạc từ năm 14 tuổi, được sự động viên và khuyến khích từ những người thân xung quanh, ông đã nổ lực học hỏi, tìm tòi và nghiên cứu rất nhiều về âm nhạc để càng hoàn thiện bản thân hơn. Năm ông 20 tuổi, ông bắt đầu sáng tác một cách vững vàng và đều đặn hơn.
Trong suốt thập niên 60 và 70, những nhạc phẩm của Phạm Thế Mỹ đã tạo nên một dòng chảy khác biệt trong âm nhạc trữ tình Việt Nam. Đó là những khúc nhạc hân hoan, ca ngợi vẻ đẹp của quê hương Việt Nam mà đến nhiều năm sau, người yêu nhạc vẫn còn nghe, còn hát. Ông cũng sáng tác nhiều bài hát về người lính, hay những bản tình ca êm đềm. Những bản tình ca của ông luôn để lại ấn tượng sâu sắc với người nghe, về câu chuyện trong mỗi bài hát và cả từng giai điệu, từng ca từ trau chuốt của ông.
Ca khúc “Người Tình Và Con Chim Sâu Nhỏ” là một bản tình ca nổi tiếng của nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ nói về tâm trạng buồn đau tương tư về đoạn tình cảm u sầu, cô đơn.
Ô kìa con chim sâu nhỏ
Lại đây chim ơi chim ơi
Ngoài kia mưa rơi mưa rơi
Chim ơi chim từ đâu tới
Cánh chim lạc vào đời
Như tình yêu tôi đi hoang
Ðem sầu vào tim một người
Ô kìa sao chim nức nở
Vì đâu chim ơi chim ơi
Lệ rơi hay mưa đang rơi
Chim ơi chim đừng cất tiếng
Hót chi điệu nhạc sầu
Ðiệu nhạc sầu cho người yêu tôi, cho tôi,
cho cuộc đời không nụ cười
https://www.youtube.com/watch?v=_lJiiZWv07w
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Duy Khánh trình bày.
Bài hát là một chuỗi những giai điệu ngân nga, đượm nỗi buồn da diết. Nhạc sĩ dùng hình ảnh con chim sâu nhỏ để nói về mối tình buồn, một mối tình khắc cốt ghi tâm. Những cảm xúc trầm buồn, sâu lắng, xen lẫn một chút tuyệt vọng, sự da diết, khắc khoải nhưng vẫn nhẹ nhàng và êm đềm. Mưa khiến lòng ta thêm buồn và thắt lại. Nỗi sầu bi dâng trào và đọng lại trong tâm trí ta cùng với nhiều nỗi trăn trở. Ta thấy đời mình như cánh chim nhỏ bé lạc lõng giữa dòng đời, cô đơn, lạnh lẽo giữa cơn mưa ngoài kia. Giống như chuyện tình cảm của ta, không biết nó đến từ khi nào, nó mang theo nỗi sầu muộn gieo vào tim, rồi giờ đây “tình yêu tôi đi hoang”, chẳng biết sẽ đi đâu về đâu.
“Ôi kìa sao chim nức nở”, vì đâu mà lại khóc, phải chăng là khóc than cho chuyện tình ta. Sầu ngấm vào tim, ta bơ vơ lạc lõng giữa muôn vàn suy nghĩ rồi lại bật khóc trong vô thức. Nước mắt tuôn rơi hay là mưa đang rơi, giọt mưa làm che lấp đi dòng nước mắt ấy, hay là vì ta đã khóc quá nhiều khiến ta ngỡ như là mưa? Ta nghe tiếng thở dài, tiếng mưa rơi thì thầm lặng lẽ, tiếng dòng lệ tuôn trào và tiếng nhạc sầu chim hót. Trong cơn mưa lạnh lẽo một mình, cảm nhận từng nỗi đau thấu tâm can, bất kể là thứ âm thanh gì vang lên cũng chỉ là trút thêm muộn sầu vào tâm hồn ấy. Vậy mà chim lại “hót chi điệu nhạc sầu”, để lòng ta càng sầu thêm sầu. Cuộc đời lấy đi những nụ cười và để lại đây màn mưa giá lạnh, mọi thứ xung quanh đều trở nên u buồn dưới ánh mắt của gã si tình.
Ơi người yêu ơi, đừng biết nữa biết nữa
Người yêu thương yêu thương
Ðừng nhắc tới nhắc tới
Niềm đau thương đau thương
Với anh xin dành trọn phút giây
Phút giây được trông thấy em
Ô kìa sao chim nỡ bỏ
Mình tôi bơ vơ, bơ vơ
Ngoài kia mưa, mưa đang rơi
Chim ơi sao lại cất cánh
Gió đem lạnh vào hồn, lạnh vào hồn
Ơi người yêu ơi chim ơi
Sao giận hờn chi cuộc đời.
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Bảo Yến trình bày.
Những hồi ức về người yêu luôn là thứ khiến trái tim ta tan vỡ. Ta yêu nhiều, ta dành trọn yêu thương cho nhau, nhưng những đau thương lại đeo bám ta từng ngày, cố quên đi, cố vứt bỏ nhưng đâu thể nào quên dễ dàng đến vậy. Trong nỗi niềm thương đau này “với anh xin dành trọn phút giây” để được trông thấy em, chỉ cần như thế cũng đủ để nỗi buồn vơi đi phần nào. Nhưng sự thật thì luôn trớ trêu, vẫn là mình ta bơ vơ ôm nỗi cô đơn dưới cơn mưa nặng nề ngoài kia. “Chim ơi sao lại cất cánh”, bỏ ta ở lại một mình đối mặt với từng con gió lạnh rét buốt tâm hồn. “Ơi người yêu ơi chim ơi”, cớ sao giận hờn chi cuộc đời…
“Người Tình và Con Chim Sâu Nhỏ” là một bản nhạc buồn, từng nỗi sầu bi, nỗi cô đơn, lạnh lẽo, được đẩy lên đến tột cùng bằng những ca từ đơn giản nhưng lại rất sâu sắc. Giai điệu của bài hát là những âm thanh da diết như cứa vào tim, lôi cuốn người nghe hòa vào nỗi buồn thăm thẳm.
Lời bài hát Người Tình và Con Chim Sâu Nhỏ do Phạm Thế Mỹ trình bày.
Ô kìa con chim sâu nhỏ
Lại đây chim ơi chim ơi
Ngoài kia mưa rơi mưa rơi
Chim ơi chim từ đâu tới
Cánh chim lạc vào đời
Như tình yêu tôi đi hoang
Ðem sầu vào tim một người
Ô kìa sao chim nức nở
Vì đâu chim ơi chim ơi
Lệ rơi hay mưa đang rơi
Chim ơi chim đừng cất tiếng
Hót chi điệu nhạc sầu
Ðiệu nhạc sầu cho người yêu tôi, cho tôi,
cho cuộc đời không nụ cười
Ơi người yêu ơi, đừng biết nữa biết nữa
Người yêu thương yêu thương
Ðừng nhắc tới nhắc tới
Niềm đau thương đau thương
Với anh xin dành trọn phút giây
Phút giây được trông thấy em
Ô kìa sao chim nỡ bỏ
Mình tôi bơ vơ, bơ vơ
Ngoài kia mưa, mưa đang rơi
Chim ơi sao lại cất cánh
Gió đem lạnh vào hồn, lạnh vào hồn
Ơi người yêu ơi chim ơi
Sao giận hờn chi cuộc đời