Vĩnh Long là tỉnh thuộc hạ lưu sông Mekong, nằm giữa sông Tiền, sông Hậu và ở trung tâm khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tỉnh cách TP HCM khoảng 135 km về phía nam và cách Cần Thơ 40 km về phía bắc theo đường Quốc lộ 1A.
Mời quý độc giả cũng xem lại những bức hình chụp Vĩnh Long cách đây 50-60 năm cho thấy cuộc sống nhộn nhịp của nơi đây.
Trước năm 1975 khi bắt đầu vào trung tâm thành phố Vĩnh Long, du khách bắt gặp ngay ngọn tháp nằm sừng sững ở ngả ba Nguyễn Huệ, tục gọi là ngả ba Cần Thơ. Trên ngọn tháp bốn mặt du khách đều nhìn thấy một hàng chữ Hán, nằm dọc từ trên xuống dưới: “Tiền Triều Đại Thần Phan Thanh Giản”
Tên một vị quan Kinh Lược Sứ đất Nam Kỳ của triều Nguyễn, luôn luôn trung thành với chủ nghĩa: “Trung Thần Bất Sự Nhị Quân”, thành mất uống thuốc độc tự tử theo thành. Đó là tháp Phan Thanh Giản.
Trước kia tại ngã ba trên đường Phan Thanh Giản và phía trước mặt Tòa Hành Chánh tỉnh Vĩnh Long, có một bức tượng bằng đồng đen, được dựng lên để dân chúng ngưởng mộ. Đó là di ảnh bán thân của quan Kinh Lược Sứ Nam Kỳ Phan Thanh Giản. Bức tượng nầy hình một cụ già với gương mặt xương xương, đầu đội mảo cánh chuồn, râu dài, mình mặc áo đại triều đang vui vẻ nhìn cảnh sinh hoạt tấp nập của đàn cháu hậu sinh. Hình ảnh đó đã tượng trưng cho tinh thần bất khuất trước kẻ xâm lăng của người dân đất vĩnh nói riêng, và dân tộc Việt Nam nói chung.
Sau biến cố Tết Mậu Thân, bức tượng đồng đen đó đã được di chuyển về thờ tại Văn Thánh Miếu, nằm trên đường Vĩnh Long sang Vĩnh Bình. Thay vào đó bằng một ngọn tháp được dựng lên tại ngã ba Nguyễn Huệ, nằm trên quốc lộ 4.
Tháp Phan Thanh Giản từng là một danh lam thắng cảnh của miền quê hương đất Vĩnh. Ngọn tháp hình khối tháp tứ diện: Đáy to đỉnh nhỏ, kiến trúc theo lối những kim tự tháp của Cổ Ai Cập. Bốn mặt đều quay ra đường lộ. Từ đàng xa phía cầu Tân Hữu, cầu Tân Bình hoặc dốc cầu Lộ mọi người đều nhìn thấy bóng dáng của ngọn tháp. Mặt tháp về phía đại lộ Nguyễn Huệ có gắng hai tấm bia bằng đá cẩm thạch vân trắng. Một tấm ghi chức tước, một tấm ghi sơ lược về tiểu sử cụ Phan Thanh Giản. Tháp Phan Thanh Giản bị đập bỏ vào tháng 5-1975.
Thời Xưa Biên Soạn, Ảnh Manh Hai Flickr