Tình yêu là hương vị của cuộc sống, nó chứa đựng tất cả mọi cung bậc cảm xúc. Có những tình yêu đẹp khiến ta hằng mơ ước, ngưỡng mộ. Nhưng cũng có những tình yêu đầy nỗi xót xa, tiếc thương. Và như đồng điệu với niềm đau thương của biệt ly ấy, nhạc sĩ Tô Thanh Tùng đã sáng tác nhạc phẩm “Xót xa”. Xót xa là một bản nhạc buồn về tình yêu dang dở, về nỗi đau xót chia lìa của đôi lứa yêu nhau.
Nhạc sĩ Tô Thanh Tùng sinh năm 1944 tại Hồng Ngự, Châu Đốc ngày nay thuộc tỉnh Đồng Tháp. Nhạc sĩ Tô Thanh tùng là anh trai của nhạc sĩ Tô Thanh Sơn. Tô Thanh Tùng là một nhạc sĩ nhạc vàng có sáng tác từ trước năm 1975. Người ta biết đến ông qua các nhạc phẩm nổi tiếng như: Hồng Ngự mang tên em, Mắt diễm buồn, Giã từ,… Ông là một nhạc sĩ đa tài nhưng cũng đa tình, những nhạc phẩm nổi tiếng của ông đều gắn liền với một mối tình. Nhưng vào những ngày cuối đời, khi căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt di căn và trở nặng thì ông lại sống một mình, không người thân kề cận, chăm sóc. Ông qua đời vào ngày 19/07/2017 để lại nhiều nuối tiếc cho giới âm nhạc.
Mở đầu nhạc phẩm là lời than buồn về số phận nghèo khó “tay trắng đôi tay” của người trai.
Đôi khi lòng muốn yêu anh thật nhiều
Mà em tin đó trả lại bao nhiêu
Đời em là cả ước muốn tương lai
Còn tôi chỉ tay trắng đôi tay
Làm sao chung đường chung bước ???
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Trường Vũ trình bày.
Yêu một người là muốn mọi điều tốt đẹp cho người mình yêu. Là ước mong cho người con gái mình yêu có một cuộc sống sung túc, đầy đủ, nhưng… chàng trai ấy lại không có gì “tay trắng đôi tay”, nên dù rằng rất yêu vẫn không dám “chung đường chung bước”.
Thôi em đừng nhắc tên tôi làm gì
Đời người không biết hãy tìm quên đi
Từ khi em lỡ cất bước ra đi
Lòng tôi đau giây phút phân ly
Ước mơ còn ước mơ gì?
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Chế Linh thâu thanh trước 75
Đó là nỗi lòng của phận trai nghèo. Người anh yêu nay vì cuộc sống tốt hơn đã buông lơi đôi tay anh, mà cùng người khác đắp xây một cuộc sống mới, tốt đẹp và đủ đầy hơn. Đó là nỗi hờn giận vì người yêu nay đã bỏ lỡ câu hẹn thề, còn là nỗi hận bản thân, nỗi hận cho số kiếp nghèo khó mà không thể giữ được tình yêu của mình. “Từ khi em lỡ cất bước ra đi” thì còn gì những ước mơ ban đầu của chúng ta, còn lại gì khi giờ đây em đã theo người. Chàng trai ấy dù có đau đớn đến mấy thì vẫn phải chọn cách quên đi. Quên đi mối tình dở dang, quên đi những ước mơ xưa cũ, để tiếp tục một cuộc sống mới. Vậy nên xin “em đừng nhắc tên tôi làm gì”.
Ngoài trời đổ mưa như mưa trong lòng
Mưa rơi ướt trong tâm hồn
Tình yêu vỗ cánh bay đi
Mang về trả lại trăng sao.
Ngoài trời mưa tuôn rơi mà sao như mưa trong lòng, “mưa rơi ướt trong tâm hồn”. Tình yêu ngày nào nay đã “vỗ cánh bay đi” “mang về trả lại trăng sao”. Nhạc sĩ Tô Thanh Tùng đã dùng mọi hình ảnh của tự nhiên để nói về tình yêu và nỗi lòng của người trai nghèo. Trời mưa như lòng anh rơi lệ, lệ buồn thấm đẫm tâm hồn anh. Tình yêu của chúng ta ngày nào nay cũng đã cuốn theo mưa vỗ cánh bay xa. Một tình yêu cao xa mà số phận người trai nghèo không dám chạm đến. Thì nay xin trả lại tình yêu ấy về với trăng sao.
Yêu nhau đừng để cho nhau buồn lòng
Tình như chiếc lá rơi rụng bên sông
Hỏi em em có biết hay không
Mà sao em để tôi nhớ tôi mong
Cách chia nào chẳng đau lòng…
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Mạnh Quỳnh trình bày.
Tình yêu của chúng ta “như chiếc lá rơi rụng bên sông”. Hình tượng chiếc lá rơi rụng như nói lên tất cả mọi sự bất lực của chàng trai ấy, nỗi bất lực khi để mất người con gái anh yêu, nỗi bất lực không thể thay đổi cuộc sống nghèo khó chỉ biết buông xuôi cho số phận, cũng như chiếc lá kia rơi rụng không biết sẽ đi về đâu. Nhưng em ơi, “em có biết hay không. Mà sao em để tôi nhớ tôi mong”. Em ơi, yêu nhau là đừng để nhau buồn, sao em lại để anh nhớ mong, đau lòng,…
“Xót xa” là một nhạc khúc trữ tình thấm đượm nỗi buồn của chàng trai nghèo khó, nỗi bất lực khi để mất người con gái anh yêu. Và đâu đó là tâm trạng hờn giận, u oán cho số phận nghèo khó, là sự tự giễu về một tình yêu dang dở do “tay trắng đôi tay”.
Nào đâu còn “mái nhà tranh, hai quả tim vàng”. Khi cuộc sống lắm nỗi gian lao, khi tình yêu trở nên mong manh giữa cám dỗ của vật chất tiền tài. Thì tình yêu ấy cũng vỡ tan và bay xa. Chàng trai ấy không trách hờn cho người con gái, mà anh chỉ trách cho do mình nghèo. Anh mang nỗi tự ti nghèo khó không giữ được tình yêu.
Và có lẽ, đây là tâm trạng của rất nhiều chàng trai khác quanh ta, khi cuộc sống còn nhiều khó khăn, khi bữa ăn còn vất vả kiếm từng ngày, họ nào dám mơ ước một tình yêu. Mong ước cho người yêu một cuộc sống sung túc, đủ đầy luôn là gánh nặng trên đôi vai cũng những chàng trai trẻ ấy…Nhưng mong rằng, ngoài kia sẽ không còn chàng trai nào bỏ lỡ tình yêu của mình, mong cho luôn có người con gái cùng họ tay nắm chặt tay trải qua những ngày khó khăn để rồi lại hạnh phúc an hưởng những trái ngọt về sau.
Trích lời bài hát Xót Xa:
Đôi khi lòng muốn yêu anh thật nhiều
Mà em tin đó trả lại bao nhiêu
Đời em là cả ước muốn tương lai
Còn tôi chỉ tay trắng đôi tay
Làm sao chung đường chung bước ???
Thôi em đừng nhắc tên tôi làm gì
Đời người không biết hãy tìm quên đi
Từ khi em lỡ cất bước ra đi
Lòng tôi đau giây phú phân ly
Ước mơ còn ước mơ gì?
ĐK:
Ngoài trời đổ mưa như mưa trong lòng
Mưa rơi ướt trong tâm hồn
Tình yêu vỗ cánh bay đi
Mang về trả lại trăng sao.
Yêu nhau đừng để cho nhau buồn lòng
Tình như chiếc lá rơi rụng bên sông
Hỏi em em có biết hay không
Mà sao em để tôi nhớ tôi mong
Cách chia nào chẳng đau lòng…